Ιωάννης Ασημακόπουλος: Βίγλες, 71 Χρόνια Μετά...

ΒΙΓΛΕΣ 71 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ, ΑΣ ΠΟΥΜΕ ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Γράφει ο Ι. Γ. Ασημακόπουλος

Στις 23 Φλεβάρη του 1944 η αντάρτικη ομάδα του Γιώργη Κερκεμέζου χτύπησε σε ενέδρα, φάλαγγα των γερμανών κατακτητών στις Βίγλες Μεγαλόπολης. Η επιχείρηση χωρίς απώλειες για τους αντάρτες, άφησε στο πεδίο της μάχης 20  Γερμανούς νεκρούς. Ανάμεσά τους 6 Αξιωματικοί. Την επομένη μέρα οι Γερμανοί, πήραν από τις φυλακές της Τρίπολης και της Καλαμάτας 214 Έλληνες κρατούμενους. Τους οδήγησαν στο ίδιο σημείο και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ. Δύο θαμμένοι κάτω από τα πτώματα κατάφεραν να γλυτώσουν και να διηγηθούν αργότερα τα αποτρόπαια και φρικιαστικά γεγονότα.

Στα χρόνια που πέρασαν, το μετεμφυλιακό κράτος της δεξιάς προσπάθησε να διαστρεβλώσει την ιστορική αλήθεια, κατασυκοφαντώντας τόσο τα θύματα της γερμανικής θηριωδίας όσο και την παλλαϊκή αντίσταση του ελληνικού λαού κατά των κατακτητών. Στη διάρκεια της δικτατορίας είχε απαγορευτεί κάθε αναφορά στο γεγονός, ενώ κάποιοι υμνητές των ναζί, δεν δίστασαν να σπιλώσουν ακόμα και τη μνήμη των θυμάτων της γερμανική αυτής θηριωδίας με ψεύδη.

Με την μεταπολίτευση του 1974 τα πράγματα πήραν άλλο δρόμο. Οι αγωνιστές της εθνικής αντίστασης και οι δημοκράτες όλης της Πελοποννήσου, παρά την αρνητική στάση του μεταπολιτευτικού κράτους της δεξιάς και την ασφυκτική αστυνομική πίεση και τρομοκρατία, συναντιόντουσαν την τελευταία Κυριακή του Φλεβάρη στις Βίγλες για να αποδώσουν τιμή στους νεκρούς.

Το 1982, με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, η μέρα αυτή  έγινε για τη Μεγαλόπολη ημέρα ιερής ιστορικής μνήμης και ορίστηκε, επίσημα πλέον, ως επέτειος απόδοσης τιμής και σεβασμού στα θύματα της Γερμανικής θηριωδίας. Έκτοτε, κάθε χρόνο την τελευταία Κυριακή του Φλεβάρη, ο Δήμος Μεγαλόπολης, οργανώνει την εκδήλωση. Αρχικά, με εκπροσώπηση των θεσμών και του κράτους, συνέρρεε πολύς κόσμος. Όμως με το χρόνο η εκδήλωση υποβαθμίστηκε ηθελημένα ή αθέλητα.

Είναι αδιανόητο και όμως συνέβη στο πρόσφατο παρελθόν. Την ώρα που στις Βίγλες γινόταν το προσκλητήριο των νεκρών, στην κεντρική πλατεία της Μεγαλόπολης εξελίσσονταν αποκριάτικα δρώμενα. Φέτος πάλι, όλως περιέργως, συνέπεσε η μέρα της ιερής αυτής επετείου με την ημέρα του Μεγαλοπολίτικου καρναβαλιού.

Με τούτα και με τα’ άλλα και όπως ήταν φυσικό, η προσέλευση του κόσμου σχεδόν μηδενίστηκε. Οι αντιστασιακοί και αυτοί λιγόστεψαν, αφού ο κύκλος της ζωής είναι αμείλικτος. Όσο για τις νεώτερες ηλικίες προφανώς δεν χρειάζεται κανείς να μαντέψει ότι απέχουν παντελώς.

«Όλβιος όστις της ιστορίας έσχε μάθησιν» λέγανε οι αρχαίοι. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει στη Μεγαλόπολη. Αν ερωτηθούν οι μαθητές των σχολείων ή οι νέοι της περιοχής, «τι έγινε στις Βίγλες το Φλεβάρη του 44», είναι σίγουρο (μακάρι να διαψευσθώ) πως δεν θα γνωρίζουν. Και είναι φυσικό αφού ποτέ κανένας δεν τους μίλησε γι αυτό.  Όμως φορέας ιστορικής μνήμης δεν είναι μόνο τα βιβλία στα ράφια, που μπορεί να σκονίζονται αχρησιμοποίητα, αλλά οι ψυχές των ανθρώπων. Και αν ένας λαός ξεχάσει την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει.

71 χρόνια μετά και ο πλέον καλοπροαίρετος παρατηρητής είναι δύσκολο να εκτιμήσει  πότε συντελούταν μεγαλύτερη «ύβρις» κατά της ιερής μνήμης των θυμάτων της Γερμανικής θηριωδίας. Όταν απαγορευόταν η κάθε απόδοση τιμής από αυταρχικές εξουσίες ή όταν απαξιώνεται και υποβαθμίζεται η ιερή αυτή μνήμη έστω και υπό ελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς;